สิ่งที่ผู้คนในวงการเทคโนโลยีจับตาดูมากว่าเกือบปีที่ผ่านมา ในที่สุดก็มีคำตอบแล้ว เมื่อศาลแขวงสหรัฐอเมริกาออกคำตัดสินสำคัญในคดีต่อต้านการผูกขาดของ Google ที่อาจเปลี่ยนแปลงภูมิทัศน์ของการค้นหาออนไลน์ไปตลกาล
ผู้พิพากษา Amit Mehta จากศาลแขวงสหรัฐในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ได้ปฏิเสธคำร้องของกระทรวงยุติธรรมสหรัฐที่ต้องการบังคับให้ Google ขาย Chrome browser โดยระบุว่าการขอให้แยกสินทรัพย์สำคัญเหล่านี้ออกไป “เกินขอบเขตที่สมควร” และอาจก่อให้เกิด “ปัญหาที่ยุ่งยากและมีความเสี่ยงสูงมาก”
ข้อมูลการค้นหาจะต้องแชร์ให้คู่แข่ง
แม้ว่า Google จะไม่ต้องขาย Chrome แต่ศาลได้สั่งให้บริษัทปฏิบัติตามเงื่อนไขสำคัญหลายประการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการแบ่งปันข้อมูลการค้นหาที่มีค่ากับคู่แข่งที่มีคุณสมบัติเหมาะสม
ผู้พิพากษาระบุว่า Google จะต้องให้ข้อมูลการโต้ตอบของผู้ใช้และดัชนีการค้นหาบางส่วนแก่บุคคลที่สาม แต่ไม่รวมถึงข้อมูลโฆษณา
การตัดสินนี้มีเป้าหมายเพื่อแก้ไขสิ่งที่เรียกว่า ‘Flywheel Effect’ กลไกที่ Google ใช้ฐานผู้ใช้จำนวนมหาศาลในการปรับปรุงอัลกอริทึมและรักษาความเหนือกว่าในตลาดการค้นหา
สัญญาสิ้นสุดลง แต่ยังจ่ายเงินได้
หนึ่งในผลกระทบที่สำคัญที่สุดของคำตัดสินนี้คือการห้าม Google ทำสัญญาพิเศษ (Exclusive Contracts) สำหรับการกระจายเครื่องมือค้นหา Chrome หรือแอปพลิเคชัน Gemini AI บน Smartphones และอุปกรณ์อื่นๆ อีกต่อไป
อย่างไรก็ตาม ผู้พิพากษายังคงอนุญาตให้ Google สามารถจ่ายเงินให้กับ Apple และพันธมิตรรายอื่นเพื่อให้เป็นตัวเลือก default search engine ได้ โดยเฉพาะข้อตกลงมูลค่า 20,000 ล้านดอลลาร์ต่อปีกับ Apple ที่ทำให้ Google เป็น Default Search Engine ใน Safari browser
ผู้พิพากษา Mehta อธิบายว่า “การตัดการจ่ายเงินจาก Google จะนำมาซึ่งความเสียหายที่ร้ายแรงต่อพันธมิตรในการกระจายสินค้า ตลาดที่เกี่ยวข้อง และผู้บริโภค”
ปฏิกิริยาของ CEO Google และความกังวลเรื่องเทคโนโลยี
ระหว่างการพิจารณาคดีเมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมา Sundar Pichai CEO ของ Google ได้แสดงความกังวลอย่างมากต่อข้อเสนอของกระทรวงยุติธรรม โดยเฉพาะเรื่องการบังคับให้แบ่งปันข้อมูลการค้นหา
Pichai กล่าวว่าการแบ่งปันข้อมูลดังกล่าวจะเป็น “การถ่ายโอนทรัพย์สินทางปัญญาที่เกี่ยวกับการค้นหาแบบ De facto” และจะทำให้คู่แข่งสามารถ “Reverse Engineer ทุกแง่มุมของเทคโนโลยีของเรา” ได้
“มันจะง่ายมากที่จะทำวิศวกรรมย้อนกลับและสร้าง Google Search ขึ้นมาใหม่จากภายนอก” Pichai กล่าวในการให้การ
บริบทของการต่อสู้กับ Big Tech
คดีนี้เป็นส่วนหนึ่งของการดำเนินการต่อต้านการผูกขาดแบบ Five-Partisan ที่เริ่มขึ้นในสมัยรัฐบาล Trump และดำเนินต่อในสมัยรัฐบาล Biden โดย Google เผชิญกับคดีความหลายเรื่องพร้อมกัน นอกเหนือจากคดีการค้นหาแล้ว บริษัทยังต้องเผชิญกับคดีเรื่องการผูกขาดในธุรกิจโฆษณาออนไลน์ด้วย
จากเอกสารที่เปิดเผยในการพิจารณาคดี Google ได้จ่ายเงินรวมทั้งสิ้น 26.3 พันล้านดอลลาร์ในปี 2021 เพื่อรับประกันว่าจะเป็น Default Search Engine บนแพลตฟอร์มต่างๆ รวมถึงข้อตกลงกับ Apple และ Samsung
สิ่งที่น่าสนใจคือผู้พิพากษา Mehta ได้กล่าวถึงบทบาทของปัญญาประดิษฐ์ในการตัดสินใจครั้งนี้ โดยระบุว่า “การเกิดขึ้นของ GenAI ได้เปลี่ยนแปลงทิศทางของคดีนี้”
การเข้าถึงข้อมูลการค้นหาของ Google อาจช่วยให้บริษัท AI ที่เกิดใหม่เช่น OpenAI , Anthropic และ Perplexity สามารถแข่งขันได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้นในตลาดการค้นหาที่กำลังพัฒนา
ผู้พิพากษาสังเกตว่า การลงทุนในพื้นที่นี้ และความเร็วในการเกิดขึ้นนั้นน่าทึ่งมาก และเชื่อว่าบริษัท AI มีโอกาสที่จะท้าทาย Google มากกว่าผู้พัฒนา Search Engine รายใดในอดีต
ราคาหุ้นพุ่งขึ้นหลังคำตัดสิน
หุ้นของ Alphabet บริษัทแม่ของ Google ปรับตัวขึ้นกว่า 8% ในการซื้อขายหลังเวลา สะท้อนให้เห็นว่านักลงทุนมองว่าผลลัพธ์นี้ดีกว่าที่คาดการณ์ไว้ ในขณะที่หุ้น Apple ก็ปรับตัวขึ้นกว่า 3% เช่นกัน
Daniel Ives นักวิเคราะห์จาก Wedbush กล่าวว่า “Google และ Apple เพิ่งได้รับชัยชนะครั้งใหญ่จากการตัดสินของศาลที่ข้อตกลงค้นหา 20,000 ล้านดอลลาร์ระหว่างสองยักษ์ใหญ่นี้จะดำเนินต่อไปและไม่ถูกจำกัดในรูปแบบปัจจุบัน”
การอุทธรณ์และอนาคตของคดี
Google ได้ประกาศแล้วว่าจะอุทธรณ์คำตัดสินทั้งการพิจารณาคดีในปี 2024 ที่พบว่าบริษัทมีการผูกขาดและมาตรการแก้ไขที่ออกมาในครั้งนี้ การอุทธรณ์อาจใช้เวลาหลายปีก่อนที่จะมีการบังคับใช้มาตรการเหล่านี้จริงๆ
คดีนี้ถือเป็นการตัดสินเรื่องต่อต้านการผูกขาดที่สำคัญที่สุดต่อบริษัทเทคโนโลยีในรอบกว่า 25 ปี โดยได้รับการเปรียบเทียบกับคดี Microsoft เมื่อช่วงปลายทศวรรษ 1990
การตัดสินครั้งนี้แม้จะไม่รุนแรงเท่าที่กระทรวงยุติธรรมต้องการ แต่ก็ถือเป็นก้าวสำคัญในการควบคุมอำนาจของยักษ์ใหญ่เทคโนโลยีและเปิดโอกาสให้เกิดการแข่งขันที่เป็นธรรมมากขึ้นในตลาดการค้นหาออนไลน์
Source : Search Engine Land , NYTimes , cbsnews
