Humanoid Robot คือหุ่นยนต์รูปแบบใหม่ที่กำลังเปลี่ยนโรงงาน
หุ่นยนต์คล้ายมนุษย์หรือ Humanoid Robot คือหุ่นยนต์ที่ถูกออกแบบให้มีโครงสร้างร่างกายคล้ายมนุษย์ มีแขนสองข้าง ขาสองข้าง และสามารถเคลื่อนไหวได้คล่องตัวเหมือนคน สิ่งที่ทำให้หุ่นยนต์ประเภทนี้พิเศษกว่าหุ่นยนต์อุตสาหกรรมแบบเดิมคือความสามารถในการทำงานในสภาพแวดล้อมที่ถูกออกแบบมาสำหรับมนุษย์ โดยไม่ต้องปรับเปลี่ยนโครงสร้างโรงงานหรือสายการผลิตใหม่
ความแตกต่างสำคัญคือความยืดหยุ่น หุ่นยนต์อุตสาหกรรมทั่วไปมักถูกติดตั้งตายตัวและทำงานซ้ำๆ แบบเดิม แต่ Humanoid Robot สามารถเดิน ขึ้นบันได หยิบจับสิ่งของที่มีรูปทรงต่างกัน และปรับตัวทำงานหลากหลายได้เหมือนพนักงานคน ปี 2025 ถูกมองว่าเป็นจุดเริ่มต้นของการผลิตหุ่นยนต์คล้ายมนุษย์เชิงพาณิชย์อย่างแท้จริง
Hyundai นำ Boston Dynamics Atlas เข้าโรงงาน EV ในจอร์เจีย
Hyundai Motor Group กำลังจะนำหุ่นยนต์ Atlas จาก Boston Dynamics เข้าสู่สายการผลิตรถยนต์ไฟฟ้าที่โรงงานในรัฐจอร์เจีย สหรัฐอเมริกา ในเดือนตุลาคม 2025 นี้ งานแรกที่ Atlas จะรับผิดชอบคือการจัดเรียงชิ้นส่วน (parts sequencing) ซึ่งเป็นกระบวนการก่อนการประกอบที่ต้องจัดเรียงส่วนประกอบให้ถูกต้องตามข้อกำหนดของแต่ละรุ่นรถ
การตัดสินใจนี้มาจากการที่ Hyundai ซื้อกิจการ Boston Dynamics ไปเมื่อปี 2021 โดยจ่ายเงิน 880 ล้านดอลลาร์สหรัฐเพื่อเข้าถือหุ้นส่วนใหญ่ ในขณะที่มูลค่าประเมินของบริษัทอยู่ที่ 1.1 พันล้านดอลลาร์ Atlas รุ่นใหม่ที่ใช้ระบบไฟฟ้าทั้งหมดแทนระบบไฮดรอลิกสามารถเคลื่อนไหวได้คล่องแคล่วและทำงานซับซ้อนมากขึ้น
เป้าหมายหลักคือการแก้ปัญหาการขาดแคลนแรงงานและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต หุ่นยนต์สามารถทำงานได้ 22 ชั่วโมงต่อวัน โดยใช้เวลาเพียง 2 ชั่วโมงสำหรับการชาร์จ หากคำนวณที่ราคาหุ่นยนต์ 100,000 ดอลลาร์และใช้งาน 5 ปี ต้นทุนการใช้งานอยู่ที่เพียง 3.40 ดอลลาร์ต่อชั่วโมง
BMW และ Tesla ก็กำลังใช้หุ่นยนต์โรงงานแล้ว
BMW ได้นำหุ่นยนต์ Figure 02 จาก Figure AI เข้ามาใช้ที่โรงงานในเมือง Spartanburg รัฐเซาท์แคโรไลนา หุ่นยนต์ตัวนี้ทำหน้าที่จัดการและประกอบชิ้นส่วนรถยนต์ โดยสามารถประมวลผลงานได้ถึง 1,000 งานต่อวัน เมื่อเทียบกับรุ่นก่อน Figure 02 มีความเร็วในการทำงานเพิ่มขึ้น 4 เท่า และความน่าเชื่อถือสูงขึ้น 7 เท่า
Tesla ของ Elon Musk ได้เริ่มนำหุ่นยนต์ Optimus เข้าสู่สายการผลิตที่โรงงาน Fremont ในแคลิฟอร์เนียแล้ว และมีแผนจะเพิ่มจำนวนเป็นประมาณ 1,000 ตัวภายในสิ้นปีนี้ Musk ตั้งเป้าราคา Optimus ไว้ที่ 20,000 ดอลลาร์ต่อตัว และกล่าวว่าในอนาคตมูลค่าของ Tesla จะมาจาก Optimus ถึง 80%
รัฐบาลเกาหลีลงทุนเกิน 1 ล้านล้านวอนผ่าน K-Humanoid Alliance
รัฐบาลเกาหลีใต้ได้จัดตั้ง “K-Humanoid Alliance” ซึ่งเป็นกลุ่มพันธมิตรที่ได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาล ประกอบด้วยบริษัทและสถาบันการศึกษา 40 แห่ง พันธมิตรนี้มีแผนลงทุนมากกว่า 1 ล้านล้านวอน (ประมาณ 713 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) ภายในปี 2030 เป้าหมายคือการพัฒนาหุ่นยนต์คล้ายมนุษย์ที่สร้างด้วยเทคโนโลยีในประเทศทั้งหมด
แผนของรัฐบาลเกาหลีมุ่งเน้นให้ประเทศเข้าสู่การผลิตหุ่นยนต์คล้ายมนุษย์จำนวนมากในปี 2029 การลงทุนนี้สะท้อนถึงความมุ่งมั่นอย่างจริงจังในการแข่งขันกับจีนและสหรัฐอเมริกาในตลาดหุ่นยนต์อุตสาหกรรมที่กำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว
ตลาดโลกพุ่ง Goldman Sachs คาด 37.8 พันล้านดอลลาร์ในปี 2035
Goldman Sachs คาดการณ์ว่าตลาดหุ่นยนต์คล้ายมนุษย์ทั่วโลกซึ่งมีมูลค่า 1.5 พันล้านดอลลาร์ในปี 2025 จะเติบโตอย่างระเบิดเป็น 37.8 พันล้านดอลลาร์ภายในปี 2035 เพิ่มขึ้น 25 เท่าในเวลาเพียงทศวรรษเดียว ส่วน Morgan Stanley คาดการณ์ว่าตลาดจะมีมูลค่าถึง 5 ล้านล้านดอลลาร์ภายในปี 2050 ซึ่งมากกว่ารายได้รวมของอุตสาหกรรมยานยนต์ทั่วโลกในปัจจุบันถึง 2 เท่า
ราคาของหุ่นยนต์คล้ายมนุษย์กำลังลดลงอย่างรวดเร็ว Goldman Sachs ระบุว่าราคารุ่นระดับล่างลดลง 40% ในเวลาเพียงหนึ่งปี จาก 50,000 ดอลลาร์เหลือ 30,000 ดอลลาร์ การลดราคานี้เร็วกว่าคาดการณ์เดิมของบริษัทที่ประมาณไว้ว่าจะลดเพียง 15-20%
บริษัทจีนนำตลาดด้วยราคาถูกและเทคโนโลยีที่ก้าวหน้า
จีนกำลังนำตลาดหุ่นยนต์คล้ายมนุษย์ด้วยการลงทุนอย่างจริงจังและราคาที่แข่งขันได้ UBTech Robotics ในเซินเจิ้นได้ส่งมอบหุ่นยนต์ Walker S ให้กับบริษัทผลิตและโลจิสติกส์ขนาดใหญ่อย่าง BYD, Volkswagen และ Audi โดยได้สัญญามากกว่า 500 ตัว รุ่น Walker S2 มีระบบเปลี่ยนแบตเตอรี่ด้วยตัวเองที่ช่วยเพิ่มความอิสระในการทำงาน
Unitree ในหางโจวออกหุ่นยนต์ G1 ในราคา 99,000 หยวน (ประมาณ 19,000 ดอลลาร์) ซึ่งถูกกว่าคู่แข่งทั่วโลกประมาณ 10 เท่า บริษัทส่งมอบหุ่นยนต์ไป 1,500 ตัวในปีที่แล้วเพียงปีเดียว และได้ขยายสายผลิตภัณฑ์ให้มีทั้ง H1 รุ่นไฮเอนด์และ R1 รุ่นประหยัด
ในรายชื่อหุ่นยนต์คล้ายมนุษย์ 100 ตัวที่ Morgan Stanley รวบรวมระหว่างปี 2022 ถึงกุมภาพันธ์ 2025 พบว่า 40 จาก 66 ผู้ผลิต หรือ 61% เป็นบริษัทจีน บริษัทจีนถือสิทธิบัตรระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยีหุ่นยนต์คล้ายมนุษย์ 5,590 รายการในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา คิดเป็น 55% ของทั้งหมด ตามมาด้วยสหรัฐอเมริกา 1,442 รายการ ญี่ปุ่น 1,095 รายการ และเกาหลีใต้ 322 รายการ
ความท้าทายของเกาหลีในการแข่งขันกับจีนและสหรัฐ
แม้เกาหลีใต้จะเป็นประเทศที่มีความหนาแน่นของหุ่นยนต์ต่อแรงงานสูงสุดในโลกและมุ่งเน้นภาคการผลิตอย่างหนัก แต่ยังเผชิญกับข้อจำกัดด้านการลงทุน ทักษะบุคลากร และการยื่นขอสิทธิบัตร ข้อมูลของ Korea Chamber of Commerce and Industry แสดงให้เห็นว่าเกาหลีมีการไหลออกสุทธิของผู้เชี่ยวชาญ AI อยู่ที่ 0.36 คนต่อประชากร 10,000 คน ทำให้อยู่อันดับ 35 จาก 38 ประเทศสมาชิก OECD
บริษัทเกาหลีหลายแห่งหันไปพัฒนาหุ่นยนต์แบบกึ่งมนุษย์ (semi-humanoid) และโครงกระดูกสวมใส่ (exoskeleton) แทน เพราะต้องการเวลาและทุนน้อยกว่า Rainbow Robotics ซึ่ง Samsung Electronics ถือหุ้น 35% ได้ออกระบบ RB-Y1 ในปีที่แล้ว ซึ่งมีแขนสองข้างและลำตัวแต่ใช้ฐานล้อแทนขา โดยขายไปแล้ว 80 ตัวให้บริษัทและสถาบันในเกาหลีและสหรัฐอเมริกา
อนาคตของหุ่นยนต์อุตสาหกรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
จุดแข็งที่สำคัญของหุ่นยนต์คล้ายมนุษย์คือความสามารถในการทำงานที่เสี่ยงอันตราย ซึ่งมักเชื่อมโยงกับอัตราอุบัติเหตุในโรงงานสูง Posco DX กำลังพัฒนาเครนอัตโนมัติที่ใช้ AI สำหรับใช้ในโรงงานเหล็กของ Posco เพื่อขนส่งผลิตภัณฑ์ที่มีขนาดและรูปร่างไม่สม่ำเสมอ โดยเน้นสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิและความดันสูง
HD Hyundai Samho นำหุ่นยนต์เข้ามาใช้ที่อู่ต่อเรือในยองอัม จังหวัดเซาท์เจออลลา เพื่อทำงานเชื่อม แม้ว่าหุ่นยนต์จะทำงานช้ากว่าคน แต่ความสามารถในการทำงานเฉลี่ย 16 ชั่วโมงต่อวันทำให้ผลผลิตต่อวันมากกว่าสองเท่า
สำหรับประเทศไทยและอุตสาหกรรมการผลิตในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ การติดตามพัฒนาการของ Humanoid Robot โรงงานจะเป็นเรื่องสำคัญยิ่ง การที่บริษัทยักษ์ใหญ่อย่าง Hyundai, BMW และ Tesla นำหุ่นยนต์เข้าสู่สายการผลิตจริงแล้วในปี 2025 นี้ แสดงให้เห็นว่าเทคโนโลยีนี้พร้อมใช้งานจริงแล้ว และในอีกไม่กี่ปีข้างหน้าอาจกลายเป็นปัจจัยแข่งขันที่ขาดไม่ได้ในการรักษาความสามารถในการแข่งขันของภาคอุตสาหกรรม
