งานวิจัย: พลาสติกรีไซเคิลส่งผลกระทบต่อระบบฮอร์โมนได้

จากความเชื่อดั้งเดิมที่ว่า ‘พลาสติกรีไซเคิลนั้นปลอดภัย’ อาจต้องกลับมาพิจารณาและหาวิธีการนำทรัพยากรกลับมาใช้ใหม่เมื่องานวิจัยจาก University of Gothenburg และ Leipzig พบว่า เม็ดพลาสติกเพียงเม็ดเดียวประกอบไปด้วยสารเคมีมากกว่า 80 ชนิดที่แตกต่างกัน โดยเม็ดพลาสติกนี้เป็น Polyethylene ที่เกิดจากการรีไซเคิล ซึ่งสามารถปลดปล่อยสารเคมีในน้ำได้ ทำให้เกิดผลกระทบต่อระบบฮอร์โมนและการเผาผลาญไขมันของตัวอ่อนปลาม้าลาย

หนึ่งในความพยายามสำคัญของการสร้างระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) และการมุ่งหน้าสู่ความยั่งยืน (Sustainability) คือ การนำทรัพยากรที่ใช้แล้วกลับเข้ามาใหม่ในระบบ เพื่อให้เกิดการใช้ทรัพยากรได้อย่างคุ้มค่ามากที่สุด โดยเฉพาะอย่างยิ่งวัสดุพลาสติกต่าง ๆ ที่มีการใช้งานจำนวนมหาศาลทั่วโลก

การรีไซเคิลพลาสติกได้กลายเป็นหนึ่งในกระบวนการสำคัญของโลกใบนี้ ไม่ว่าจะในส่วนของผู้บริโภค ธุรกิจภาคการผลิตต่าง ๆ เช่น วัสดุอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์, พื้นรองเท้า ไปจนถึงขวดน้ำดื่มที่จำหน่ายกันในปัจจุบัน อย่างไรก็ตามพลาสติกนั้นประกอบไปด้วยสายเติมแต่งนับพัน รวมถึงสารประกอบที่เป็นพิษอีกด้วย ซึ่งสิ่งเหล่านี้ไม่เคยถูกแจ้งหรือระบบเอาไว้ ใน้ทายที่สุดเคมีที่เป็นอันตรายก็ลงเอยกลายมาเป็นผลิตภัณฑ์รีไซเคิล

‘โพลีเอทิลีนรีไซเคิล’ กับการปนเปื้อนในน้ำที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพ

ในการศึกษาใหม่นี้นักวิจัยได้นำเม็ดพลาสติกรีไซเคิลชนิดโพลีเอทิลีน (Polyethy]ene) ซึ่งเป็นตัวอย่างจากหลายพื้นที่ในโลก และนำมาแช่น้ำไว้ 48 ชั่วโมง หลังจากตัวอ่อนของปลาม้าลายสัมผัสกับน้ำนี้เป็นเวลา 5 วัน ผลการทดลองแสดงให้เห็นถึงการแสดงออกของยีนที่เกี่ยวข้องกับการย่อยไขมัน, กระบวนการสร้างเซลล์ไขมัน (Adipogenesis) และ ระบบต่อมไร้ท่อของตัวอ่อน

ในการศึกษาที่มีขึ้นก่อนหน้าเองก็แสดงผลลัพธ์ที่คล้ายคลึงกันในมนุษย์ รวมถึงภัยที่มีต่อสุขภาวะในการแพร่พันธุ์และโรคอ้วนจากการสัมผัสกับสารเคมีที่เป็นพิษในพลาสติก สารเคมีบางตัวถูกใช้ในการเติมแต่งพลาสติกและสารตั้งต้นที่ปนเปื้อนในพลาสติกมักเป็นที่รู้กันดีว่าจะไปรบกวนการทำงานของฮอร์โมน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการปฏิสนธิ พัฒนาการของเด็ก ความเกี่ยวเนื่องกับมะเร็ง และระบบเผาผลาญรวมถึงโรคอ้วนและเบาหวาน

นอกเหนือจากการศึกษาผลกระทบของพลาสติกรีไซเคิลที่เกิดกับตัวอ่อนของปลาม้าลาย นักวิจัยได้ทำการวิเคราะห์สสารเคมีที่ละลายออกมาจากเม็ดพลาสติกในน้ำ พบว่าส่วนผสมของสารเคมีจำนวนมากที่เกิดขึ้น แต่ส่วนผสมที่เกิดขึ้นนั้นแตกต่างไปจากแต่ละกลุ่มตัวอย่างของเม็ดพลาสติก ซึ่งพลาสติกเหล่านี้อาจมีการปนเปื้อนเกิดขึ้นตั้งแต่ช่วงการใช้ครั้งแรก แล้วจึงเกิดขึ้นซ้ำในช่วงของการเป็นของเสียและนำกลับมารีไซเคิล สะท้อนถึงความซับซ้อนของปัญหาที่เกิดขึ้นในโฟลวของพลาสติกเหลือใช้ และการปนเปื้อนสารเคมีมีพิษในพลาสติกรีไซเคิล

แนวทางการแก้ไขที่นักวิจัยนำเสนอ คือ การลดการใช้เคมีที่เป็นอันตรายในพลาสติก และเพิ่มความโปร่งใสรวมถึงมีรายงานเกิดขึ้นตลอด Value Chain เรียกว่าการรีไซเคิลพลาสติกจะเกิดขึ้นไม่ได้เลยหากพลาสติกยังไม่ปลอดภัย

แม้ว่าเนื้อหาของงานวิจัยจะชี้ชัดในประเด็นของผลกระทบที่เกิดขึ้น แต่ในเรื่องของการรีไซเคิลยังคงเป็นกระบวนการที่จำเป็นเพื่อก่อให้เกิดความยั่งยืนผ่านการใช้ทรัพยากรให้คุ้มค่าที่สุด ดังนั้นการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นไม่ว่าจะเป็นการคัดแยกขยะ หรือการปฏิบัติตามข้อกำหนดข้อบังคับในกระบวนการต่าง ๆ รวมถึง Supply Chain ที่เกี่ยวข้องและวงจรชีวิตของวัตถุดิบ จะเป็นทางออกให้การรีไซเคิลเกิดขึ้นได้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย

ที่มา:
University of Gothenburg