ในชีวิตของคนทำงานทุกวันนี้ เชื่อว่าหลายคนคงมี Planner เป็นเหมือนอวัยวะที่ 33 ติดตัวตลอดเวลา บางคนชอบจดลงกระดาษ บางคนเลือกใช้แอพช่วยจัดการตารางเวลา ทำ To-Do List หรือวางแผนโปรเจกต์ต่างๆ โดยเฉพาะในองค์กรที่มีการแชร์ Task ร่วมกัน Planner กลายเป็นเครื่องมือกลางในการคุมภาพรวมของงาน แต่ในขณะเดียวกัน
หลายคนก็เริ่มรู้สึกว่า แค่มี Planner กลางของบริษัทอาจยังไม่พอ เพราะการจัดการชีวิตการทำงานของตัวเองยังต้องการอะไรที่ยืดหยุ่น เป็นส่วนตัว และสะท้อนวิธีคิดของเราได้มากกว่านั้น แอพอย่าง Notion และ Anytype จึงกลายเป็นตัวเลือกที่น่าจับตา แล้วคำถามที่ตามมาคือ ถ้าต้องเลือกใช้จริงๆ สำหรับคนทำงานทั่วไป เราควรพึ่งใครมากกว่ากัน?
Notion ความยืดหยุ่นสูงในโลกออนไลน์
ขอบคุณรูปตัวอย่างจาก Notion
Notion เป็นแอพจดบันทึกและจัดการงานที่กลายเป็นที่นิยมไปทั่วโลก ด้วยหน้าตาที่ดูเรียบง่ายแต่ปรับแต่งได้สูงมาก มันเป็นเหมือนกระดานเปล่าที่ผู้ใช้สามารถสร้างได้ทั้งบันทึก ตาราง Kanban ฐานข้อมูล หรือแม้กระทั่ง Wiki ขนาดย่อม ๆ สำหรับทีมงาน ความสามารถแบบ All-in-One นี้เองที่ทำให้ Notion ถูกใช้ทั้งในชีวิตส่วนตัวและการทำงานร่วมกันในทีม ไม่ว่าจะเป็นการวางแผนงานประจำวัน ติดตามโปรเจกต์ แชร์โน้ต หรือรวบรวมไอเดียไว้ในที่เดียว Notion ก็ทำได้ทั้งหมด
แต่จุดแข็งที่สุดของ Notion คือการทำงานแบบ Cloud-Based ทุกอย่างเชื่อมต่อออนไลน์ตลอดเวลา มีระบบ Collaborative Editing ที่ให้หลายคนเข้ามาแก้ไขข้อมูลร่วมกันได้แบบ Real-Time เหมาะอย่างยิ่งกับคนที่ทำงานแบบ Remote หรือทีมที่ต้องสื่อสารข้ามประเทศ อีกทั้งยังมี Template มากมายให้เลือกใช้ ตั้งแต่ Personal Planner ไปจนถึง Company OS
อย่างไรก็ตาม ความที่ทุกอย่างผูกกับระบบ Cloud ก็ทำให้ Notion ขาดความเป็นส่วนตัวในแง่ข้อมูล และต้องพึ่งพาการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตตลอดเวลา หากระบบล่มหรือเน็ตมีปัญหา ก็แทบใช้งานอะไรไม่ได้เลย อีกจุดหนึ่งคือความเร็วที่บางครั้งยังหน่วง โดยเฉพาะเมื่อสร้างหน้าใหญ่ ๆ หรือฐานข้อมูลที่ซับซ้อน
Anytype ความเป็นอิสระและการควบคุมข้อมูลในมือคุณ
ขอบคุณภาพตัวอย่างจาก Anytype
Anytype เป็นแอพที่เกิดขึ้นมาเพื่อแก้โจทย์เรื่องความเป็นส่วนตัวของข้อมูลและการควบคุมตัวเองได้เต็มที่ แนวคิดของ Anytype คือการเป็นระบบจัดการข้อมูลแบบ Decentralized ไม่ต้องพึ่งพาเซิร์ฟเวอร์กลาง ทุกอย่างถูกเก็บไว้ในเครื่องของผู้ใช้เอง และสามารถ Sync แบบ Peer-to-Peer ได้ ทำให้ความเป็นเจ้าของข้อมูลอยู่ที่เราจริง ๆ ไม่ใช่บริษัทที่เราฝากข้อมูลไว้
จุดเด่นของ Anytype คือ Interface ที่ดูคล้าย Notion มากในช่วงแรก แต่เมื่อใช้ไปสักพักจะพบว่า Anytype ไม่ได้เป็นแค่แอพจดโน้ตหรือจัดระเบียบชีวิตเท่านั้น แต่มันเป็นเหมือนระบบความคิดที่ออกแบบมาให้เราสร้างโครงสร้างข้อมูลของตัวเองได้อย่างลึกซึ้ง เช่น การเชื่อมโยง Object ต่าง ๆ เข้าด้วยกันเหมือนการวางโครงสร้างข้อมูลแบบ Graph หรือการใช้งานแบบ Offline-first ที่สามารถทำงานได้เต็มระบบแม้ไม่ต่อเน็ตเลย
สำหรับคนทำงานที่มีความกังวลเรื่องความปลอดภัยของข้อมูล หรือทำงานในสายที่ข้อมูลเป็นความลับสูง เช่น นักวิจัย ผู้ให้คำปรึกษา หรือคนสาย Creative ที่ไม่อยากฝากไอเดียไว้บนเซิร์ฟเวอร์กลาง Anytype คือคำตอบที่น่าสนใจมาก และแม้จะยังอยู่ในช่วงพัฒนา แต่การพัฒนาอย่างต่อเนื่องและแนวคิดแบบ Open Source ก็ทำให้ชุมชนผู้ใช้เติบโตขึ้นเรื่อย ๆ
แล้วคนทำงานควรเลือกใคร?
ถ้าคุณเป็นคนทำงานที่ต้องสื่อสารกับทีมบ่อย ๆ มีประชุมประจำวันหรือใช้โปรเจกต์แชร์ร่วมกับผู้อื่นเป็นกิจวัตร เครื่องมืออย่าง Notion จะเหมาะมาก เพราะมันถูกออกแบบมาเพื่อการทำงานร่วมกันโดยเฉพาะ มีเทมเพลตให้เลือกมากมาย และเชื่อมต่อกับแอพอื่นได้ดี ไม่ว่าจะเป็น Slack, Google Calendar หรือระบบ Task Management ภายนอกอย่าง Trello คุณสามารถใช้ Notion เป็นทั้งศูนย์รวมข้อมูลกลางของทีม และในขณะเดียวกันก็แยกหน้าส่วนตัวไว้บันทึกไอเดียหรือวางแผนชีวิตประจำวันได้ในที่เดียว
ในทางกลับกัน ถ้าคุณต้องการพื้นที่ส่วนตัวที่แท้จริงในการวางโครงสร้างความคิดของตัวเอง อยากออกแบบระบบที่ไม่เหมือนใคร และไม่ชอบฝากทุกอย่างไว้บน Cloud แอพอย่าง Anytype จะตอบโจทย์คุณมากกว่า ด้วยโครงสร้างแบบ Decentralized และการทำงานแบบ Offline-first มันช่วยให้คุณเป็นเจ้าของทุกบันทึก ทุกความคิด โดยไม่ต้องพึ่งอินเทอร์เน็ตหรือกังวลเรื่องข้อมูลหลุดรั่ว อีกทั้งยังมีระบบการเชื่อมโยงข้อมูลแบบลึกซึ้งที่ช่วยให้คุณจัดระเบียบชีวิตได้ตามตรรกะของตัวเองจริง ๆ โดยไม่ต้องอยู่ในกรอบของเทมเพลตหรือระบบใด ๆ ที่วางมาให้ล่วงหน้า
พูดง่าย ๆ คือ ถ้า Planner กลางของบริษัทคือระบบนิเวศที่ใช้ร่วมกัน แอพอย่าง Notion และ Anytype ก็คือพื้นที่เฉพาะตัวที่คุณสามารถปลูกต้นไม้แห่งไอเดียในแบบของคุณเอง จะเป็นสวนที่แชร์ได้ หรือป่าเงียบสงบที่คุณเดินเข้าไปคนเดียว ก็ขึ้นอยู่กับว่าคุณต้องการอะไรจากระบบนั้น
สุดท้ายแล้ว ไม่มีคำตอบตายตัวว่าอะไร ‘ดีกว่า’ เพราะทั้ง Notion และ Anytype ต่างก็มีจุดแข็งในแบบของตัวเอง คำถามจริง ๆ ควรเปลี่ยนเป็นว่า “อะไรเหมาะกับวิธีคิดและการทำงานของคุณมากกว่ากัน” เพราะในโลกของ Productivity ไม่มีแอพใดจะเก่งไปกว่าระบบที่คุณใช้มันอย่างเข้าใจและใช้งานมันจริง
